Хосият Рустамова шеърияти ҳақида

 

Хосият Рустамова одамлар: "Старые веееещи!" дея ҳайқириб юрадиган эски тускилар бозоридан Пушкиннинг суратини сотиб олади ва ёмғир савалаётган кўчадан мамнун одимлайди. Пушкиннинг сурати, сершовқин бозор, кулранг осмон ва ёмғир. Хосият уйига бориб, Пушкиннинг суратини хонасининг деворига осиб қўяди.У ерда Пастернак, Цветаева, Ахматова.Хосият хурсанд. У энди ёлғиз эмас.Квартирада яна бир шоир сигарет тутунларининг қуюқ туманлари аро шеър ёзмоқда.У ўрилган ўтларни эшакка юклаётганда бир зум тин олиб, каккунинг ҳасратли овозига қулоқ тутган чоғларини, олис воҳани соғинган.У ўша Хосият Пушкиннинг суратини эхтиётлаб одимлагувчи кўчаларни ўйчан савалаётган  ёмғир каби қитирлатиб шеърлар ёзаётир.Бу Қўчқор Норқобил.Ҳа, Хосият Рустамова билан Қўчқор Норқобил худди Ҳамид Олимжон билан Зулфиядай, Сайид Аҳмад билан Саида Зунуновадай бир қушнинг икки қанотидирлар.Бу қанотлар қайрилмасин.Замонавий адабиётимиз деразасини Хосият Рустамова каби истеъдодли шоиралар ва шоирларнинг ёмғирли шеърлари чўқиб, ўйчан пичирлайверсин.

 

Ҳурмат билан, Холдор Вулқон.

 

Роман Холдора Вулкана "Жаваронки поют над полем". Читать онлайн.

 

Хосият Рустамова.

Шеърлар

 

 

***

 

 

Энди куни бўйи юраман ўйлаб,

Оғриган бошимга соласан ғамни.

Қушча, ўзимда йўқ нарсани сўраб –

Жуда хижолатга кўйдинг одамни.

 

Жовдираб қарайсан қафасдан отсам –

Бир ҳовуч ушоқ, дон, сув ва майсани…

Олдингга ташлайман нимаки топсам –

Озодликдан бошқа ҳамма нарсани…

 

 

 

 

 

Восит Аҳмад шубҳасиз буюк ёзувчи!

 

Воситжон, яхши юрибсизми? Қойил, дўстим!Қуйидаги ҳажвиянгизни ўқиб, кулиб қотиб қолдим.Бу каби асарлар рус ва инглиз тилларига зудлик билан ўгирилиши керак.Сиз шу ҳикоянгиз билан ҳажвчилик бобида ҳурматли марҳум устозларимиз Ғафур Ғулом, Сайид Аҳмад, Немат Аминовлардан ҳам ўзиб, турк ёзувчиси Азиз Несинни чангда қолдириб кетибсиз!Мана буни ҳақиқий санъат асари деса бўлади!Яшанг, оғайни!Мен бу гапларни жаҳон адабиётини анча мунча кўздан кечирган, айниқса дунё ҳажвчилигидан озроқ бўлсада ҳабари бор бир ижодкор, мутахассис сифатида айтмоқдаман ва бу гапларим жиддий.Бундай санъат асарлари фақат тоза қалбли, ҳалол ёзувчиларгагина Яратган Парвардигори Олам тамонидан ато этилади.Юраги ва руҳи қаро, ғаразгўй, маразгўй хасадгўй майда кимсалар олди - қочди, сохта нарсаларни ёзиб, харчанд чираниб, уринмасин, эл назарига тушолмай сояда йўқ бўлиб кетаверадилар. Сиз истеъдоди Худо тамонидан ато этилган ҳақиқий маънодаги ёниқ, энг муҳими, ўзбекнинг камтарин,энг буюк ёзувчиларидан бирисиз.Дўстона маслахат шуки, энди йирикроқ планда, ҳажвий повестми ёки романми ёзсангиз яхши бўларди.Сизга ва Сизнинг ижодингизга юксак ҳурмат билан, Холдор Вулқон.

 

24/09/2015.

Кундуз соат 3:24 дақиқа ўтди.

Канада.

 

Роман Холдора Вулкана "Жаворонки поют над полем".Читайте, очень интересное произведение.

Восит Аҳмад

 

Шўрликкина китобим

 

(ҳажвия)

 

Агар сизда ҳам ёзиш дарди бўлса-ю, боз устига илк китобингиз чоп этилса қандай ҳолга тушардингиз?! Менинг ҳам биринчи китобим нашр қилиндию, ўзимни самоларда учаётгандек ҳис қила бошладим. Ҳамма нарса кўзимга гўзал бўлиб кўринарди, ёмон кўрган одамларимни ҳам ёқтириб қолдим.

Қувончим чексиз бўлган шундай кунларнинг бирида зарурат юзасидан туман идорасига кириб қолдим. Унинг бошлиғини адабиётга, ижод аҳлига ҳурмати баланд деб эшитганим бор эди. Ишим осонроқ кечишидан умид қилиб, унинг ҳузурига йўл олдим. Қўлимда унинг номига узун мақтовлардан иборат дастхатим битилган илк китобим бор эди. Кутганимдек, у мени ниҳоятда яхши қабул қилди. Китобни олиб мамнун илжайди.

– Ҳа, зўр бўлибди, мен адабиётни жуда яхши кўраман. Ёзувчилардан дўстларим кўп. Улар қа­то­рига яна биттаси қўшилганидан мамнунман...

У гапирар экан, китобимни икки буклади.

 

 

 

Очиқчеҳра, кўнглида кири йўқ, лирик шоир Муҳаммад Раҳмонни ёд этиб.

 

 

Қайси йили эди, эсимда йўқ.

Газета журналларнинг редакцияларини бир қатор кезиб чиқиш, ижодкор дўстлар билан кўришиш, ижодий муҳитдан руҳ олиш каби эзгу мақсад билан Тошкентга бордим ва  "Журнальный центр" биносига чиқиш учун лифтга кирдиму, баногоҳ лирик шоир, раҳматли Муҳаммад Раҳмонга дуч келдим.

Тўғриси, Муҳаммад Раҳмондек буюк шоир билан лифтда учрашиб қоламан деб сира ўйламаган эдим.

Ундай катта шоир мени ҳатто танимаса ҳам керак.Салом - алик қилсам, бу одам ким бўлди дея, ҳайрон бўлиб юрмасин -деган ўй келди мийямга.

Бир маҳал Муҳаммад Раҳмон самимий жилмайиб: -(Холдор Вулқон ҳам эмас, )Холдоржон, қалайсиз, яхши юрибсизми? Ижодлар яхшими? -деса бўладими.

Муҳаммад ака мени танир эканлар.Ҳатто ижод қилишимни ҳам биларканлар дея қувониб кетдим ва айни дамда улуғ шоирнинг бу гапларидан шошиб қолдим.

-Э, ассалому алайкум, Муҳаммад ака, ўзингиз ҳам яхши юрибсизми?Хонадонлар тинчми?Келин аям, жиянларим ҳаммалари соғ -омонми? - дедим мен ҳам шошиб, Муҳаммад Раҳмонга кўришиш учун қўл узатарканман.

Биз кўришдик.

Бу орада мен тушадиган қават чироғи ёнаркан, Муҳаммад Раҳмон билан ҳайрлашдим ва лифтдан чиқдим.

Лифтдан чиқдиму: -Эх, галварс, шоирнинг "Драхтларни уйғотади шаббода" китобини ўқиганингни, "Ёшлик" журналида эълон қилинган "Кўкка тутиб ховучларини" дея бошланадиган "Паландара" номли шеърини қайта қайта ўқиганингни айтсанг бўлардику -дея ўзимни ўзим койидим.

Кейин, ҳа майли, янаги учрашганимизда айтарман дея ўзимни ўзим тинчлантирдим.

Надоматларким, Муҳаммад Раҳмон билан биз қайта учрашмадик.

Шоирнинг шеърлари ҳақида айтмоқчи бўлган гапларим қалбимда қолиб кетди.

Ўзбекнинг Ҳамид Олимжондай жўшқин лирик шоири Муҳаммад Раҳмон тирик бўлганларида бугун қутлуғ 65 ёшга кирган бўлардилар.

Интернетдан ахтариб, унинг "Тақвим варақлаётган одам" ҳамда "Кўхи падаркуш" номли икки шеърини топдим ва бу  гўзал шеърларни сайтимиз ўқувчилари ҳукмига ҳавола қилгим келди.Қаранг, қандай ажойиб шеърлар!

 

 

Тушликни қаердан қилсам экан,

Эрта кимнинг йилоши эди?

Ўтириб қолмадимми бир жойда узоқ,
Кимнинг тагига сув қуйсам экан?..

Пойабзал қалашиб ётар остонасида нуқул,
Худонинг берган куни уйида меҳмон -
Ёмби топиб олганми ялангоёқ қўшним?!

 

ёки

 

…Ватан учун осилиб кетиш,

Ватанга «осилиб» ҳам яшаш мумкин…

 

Каби мисраларда янги гапларни ўқийсиз, беихтиёр шоирга қойил қоласиз!

Ҳа, Ватан дея осилиб, отилиб кетганлар қанча!

Ватанга осилиб яшаётганларчи!..

Муҳаммад Раҳмон шеърларида ҳамма айтавериб медага теккан, увадаси чиқиб кетган сийқа гаплар йўқ.Ҳатто унинг ижтимоий - сиёсий мавзудаги кинояли шеърларида ҳам бадиийликка путур етмайди.Энг муҳими, у ҳали ҳеч бир шоир айтмаган янги гапларни айтади.Муҳаммад Раҳмон шеърияти ёруғ, сувли селли шеърият.

Камтарин шоир Муҳаммад Раҳамоннинг бахти шундан иборатки, унинг ортидан қора қарғиш, хақорат, бўм -бўш туника бўчкадай хуеук танғиллагувчи шовқин, ўпкасини чўпга илган бақир - чақир, ўз бошига кул, тупроқ сочгувчи йиғи сиғи тўла ёзғавалар, қуруқ газетавий техник сўзлар йиғиндисидан иборат, майда маҳаллийчилик, миллатчилик, туз еб туздонга туфламоқ, айёрлик, макру ҳийла, сохта муомала, фитна каби иллатларга эш фисқу фасод, қон йиринг тўла хандак эмас, аксинча, осуда, ойдин сукунатли соҳилларида кўзагуллар очилиб ётадиган, тўлқинлари лапанглаб оқадиган зилол сувли чуқур ва сокин дарёлар каби гўзал шеърият қолди.

Муҳаммад Раҳмон ХХ аср ўзбек шеъриятининг буюк ва бетакрор ёниқ ёрқин шоирлари Рауф Парфи, Муҳаммад Солих, Шавкат Раҳмон, Усмон Азим, Эшқобил Шукур, Абдували Қутбиддинлар даражасидаги шоир эди.

Муҳаммад Раҳмон шеърияти бинафшалар, ялпизлар ариқ бўйлаб чопиб юрадиган, дарахтларини шаббодалар уйғотадиган мангу бир баҳор!

Марҳум устозимиз Муҳаммад Раҳмонни Худо ўз раҳматига олиб, жойларини Жаннатдан қилсин!

Изох: ("Паландара" номи Паланг, яъни йўлбарс сўзи билан боғлиқ бўлиб, "Йўлбарслар яшайдиган дара" маъносини англатади.Бу номдан билиб олса бўладики, қадим замонлар юртимиз тоғу тошларида, дараю тўқайларида йўлбарслар яшаган, кейинчалик улар қириб ташланган.Ҳозир у ерларда тулки, қуён ва оғизларидан сўлак оқиб тургувчи, маккорона иржайганларича бир бирларига тангадай йилтиллаган кўзлари билан тикилиб,  сарғайиб кетган сўйлоқ тишларини такиллатгувчи жирканч шакаллар қолган ҳалос.)

 

Холдор Вулқон

 

 

 

Халқаро мукофот муборак бўлсин, Худойберди ака!

Замонавий ўзбек адабиёти болалар ва ўсмирлар прозасида ўз асарлари билан буюк юксалиш содир этолган Худойберди Тўхтабоев нафақат Ўзбекистон халқи, балки дунё халқларини орасида ҳам эътибор қозонди, миллионлаб мухлислар ортдирди, адабиётимизни жаҳон миқёсига олиб чиқди.

Бу ёзувчимизга ҳам "Ўзбекистон қаҳрамони" унвонини берилса, яна бир адолат қарор топган бўлар эди.

Дарвоқе, Халқ асарларини севиб ўқиганининг ўзи ижодкор учун энг катта унвон эмасми?

Бир куни Ўзбекистон халқ шоири Шукрулло домланинг уйида нонушта қилаётгандик, домла кутилмаганда ўзидан ўзи ҳижолат чекиб: -Шоир, ман нонни Садриддин Айнийга ўхшаб жуда майда ушатвормадимми? -дедилар.

-Йўқ, нега ундай дейсиз, домла? Нима, Садриддин Айний нонни майда ушатар эканларми? -дедим мен ҳайрон бўлиб.

-Э, нимасини этасан.Садриддин Айнийнинг ичаётган мошхўрдасига пашша тушиб қолса, мошхўрда исроф бўлмасин деб, пашшани шундоқ қанотларидан ушлаб, косадан оларканладе, кейин уни оғзига шундо солиб, обдон шимарканлар.Кейин пашшани бир ёнга қўйиб, мошхўрдани ичиб оларканла -деди Шукрилло домла жилмайиб.

Домла Садриддин Айнийнинг пашша шимишларини шу қадар маҳорат билан намоиш этдиларки, менга Шукрилло домланинг бармоқлари  учида ростдан ҳам шимилган пашша бордай туюлди.

Бу латифадан домла иккаламиз кулар эканмиз, эрта тонгданоқ кайфиятимиз кўтарилди.

Шукрилло домла тушмагур шунақа қизиқчи одам эканлар.Суҳбат асносида домла жиддийлашиб дўстлари Қайсин Қулиев, Чингиз Айтматов, Давид Кугултинов, Расул Гамзатов, Одил Ёқубовларни эслади ва қайғули овозда: -Шу кунларда Одил(Одил Ёқубовни назарда тутдилар) бечора жуда яккаланиб қолди -дедилар.Мен Одил Ёқубовнинг уйига бориб, кекса ёзувчимизни ҳам йўқлаб, ҳол -аҳвол сўраб, дуоларини олсаммикин деб  ўйлаб қўйдим.Аммо насиб этмаган экан.

Тошкентга борган кунимоқ шоир Икром Отамурод: "Холдор, укажон,"Ўзбекистон адабиёти ва санъати газетасида менга бағишланган шеърингиз эълон қилингач, шоир ёзувчилар сизни сўрайвериб, менга тинчлик беришмаяпти.Жуманиёз Жабборов ҳам "Холдоржон Тошкентга келса, айтинг бизнинг ишхонага ҳам бирров келсин" дегандилар деди у.

Шунинг учун Маданият вазирлигига бориб, раҳматли Жуманиёз Жабборов билан учрашдим.Биз узоқ суҳбатлашдик.

-Холдоржон, биласиз, Худойберди Тўхтабоев бизнинг қудамиз бўлади.Абдулла Орипов ҳам.Куёвимиз, яъни Худойберди Тўхтабоевнинг ўттизга кирган ўғиллари кутилмаганда вафот этдилар.Бу мусибат Худойберди аканинг қоматини эгиб қўйди.Илож топсангиз, Худойберди аканинг уйларига бориб, дуои фотиха қилиб, ҳол -аҳвол сўраб қўйсангиз, кўнгиллари кўтарилади -дедилар.Менинг ўша куни зарур ишларим чиқиб, Худойберди Тўхтабоевга тазия билдиргани янаги келганимда кирарман дебман.Қолган ишга қор ёғар деб машойихлар бекорга айтмаган эканлар. Ўғилларининг вафоти муносабати билан Худойберди Тўхтабоевга таъзия изҳор қилолмадим.

Лекин ғурбатда Худойберди Тўхтабоевни кўп эслайман.Ахир, шу ёзувчининг ажойиб асарларини ўқиб, улғайганмиз.Қолаверса, Худойберди Тўхтабоевнинг камтарин, кичиккўнгил, одамохун инсон эканликларига у ёзувчи "Ёш куч"журналида бош мухаррир бўлиб ишлаётган пайтлари амин бўлганман ва Худойберди Тўхтабоевга янада ҳурматим ортган.Ўшанда "Ёш куч" журнали Қатортол кўчасидаги 64 уйда жойлашган эди адашмасам.Мен бир попка шеърларимни қўлтиқлаб, ўша бинога бордимда, "Ёшлик" журнали редакциясини ахтара бошладим.Шунда Худойберди ака ёшлари улуғ, таниқли ёзувчи бўлишларига қарамай ўринларидан турдилар ва мен билан самимий кўришдилар.Сўнг мени эргаштириб, коридордан юрарканлар, "Ёшлик" журнали редакциясига олиб кириб, мутасаддилар билан таништирди.Кейин узр сўраб, яна ортларига қайтдилар.Дилида кири кибри йўқ,камтарин бу ёзувчини шу шу ҳурмат қиламан, бот -бот эслайман.

Ҳурматли  Худойберди ака, ҳайрли ишнинг эрта кечи йўқ дейдилар.Аввало, дардингизни янгилаганим учун узр айтиб, ўғлингизнинг вафоти муносабати билан кеч бўлса ҳам чуқур таъзия изҳор қиламан.

Илоҳим ўғлингизнинг жойи Беҳиштнинг боғларидан бўлсин.

Бугун "Озодлик" халқаро радиосининг сайтида сиз ёзган асар асосида суратга олинган бадиий фильм Москва кинофестивали мукофотига сазавор бўлганини ўқиб, чин юракдан қувондим.

Халқаро нуфузли мукофот муборак бўлсин, ҳурматли устоз!

Адабиётимиз, халқимиз, яқинларингиз, миллионларни ташкил қиладиган муҳлисларингиз, биз каби шогирдларингиз бахтига доимо соғ -омон бўлинг.Янги -янги ажойиб асарларни ёзишдан чарчаманг.

 

Холдор Вулқон

Бадиий адабиёт бўйича халқаро "Наследие" мукофотининг номзоди

 

“Сеҳрли қалпоқ” фильми Москва фестивалида яна икки соврин олди

Москва кинофестивалининг “Эртакдаги юмор” ва “Энг яхши эркак роли ижрочиси” номинацияси бўйича бош соврин Ўзбекистонда 2013 йили суратга олинган “Сеҳрли қалпоқча” фильмига берилди. Бу мукофот¸ ўзбек киносининг қайнона-келин машмашасидан кўтарилиб¸ болалар учун жиддий фильмлар яратишга жазм этаëтгани ифодаси сифатида кўрилмоқда.


Қишки таътил  кунлари Москвада 15-марта ўтказилаëтган “Сказка” халқаро кинофестивалининг икки соврини 27 яшар ўзбек киночиси Сарвар Каримов суратга олган “Сеҳрли қалпоқча” фильмига насиб қилди.

2013 йили суратга олинган бу кинокартина Москва кинофестивалининг “Эртакдаги юмор” ва “Энг яхши эркак роли ижрочиси” номинацияси бўйича бош совринни эгаллади.

Фильмда бош ролни ўйнаган 14 яшар  тошкентлик мактаб ўқувчиси Бунёд Раҳматуллаев болалар фильмларида энг яхши ўғил бола ролини ижро қилган актëр дея эътироф қилинди.

Фестивал ëйинлаган матбуот хабарномасида айтилишича¸ ўзбек киночиси Сарвар Каримовга бу мукофот тимсоли бўлган биллур калит ва диплом топширилган.

Шу кунларда 82 ëшга кирган таниқли ўзбек болалар ëзувчиси Худойберди Тўхтабоевнинг “Сариқ девни миниб” деган  машҳур асари асосида яратилган “Сеҳрли қалпоқча” фильмини суратга олган киночи Сарвар Каримов телефон алоқасидан узоқ тоғли ҳудудда ижодий сафарда бўлгани боис¸ Озодлик мухбири унинг ëрдамчиси Ҳабиб Ҳасанов билан суҳбатлашди.

 

 

 

Холдор Вулкан

Номинант международных литературных премий "Наследие", "Писатель года 2015" и "Поэт года 2015".

 

Ernest Hemingway (1899-1961).  (Anthony Potter Collection/Getty Images)

Улыбка Хемингуэйя

Многим известно, что великий американский писатель, журналист, лауреат Нобелевской премии Эрнест Миллер Хемингуэй написал самый короткий рассказ в мире, употребляя всего лишь несколько слов.

Вот текст этого уникального рассказа:

Фор сел: Беби шуйс, невер юзд.

Это в переводе на русский язык звучит примерно так:

Продается детская обувь, совсем новая.

Некоторые, читая этот рассказ, могут подумать, мол, ничего тут осебенного, рассказ как рассказ. Короткий, экспериментальный, что тут удивительного? и пойдут дальше пасти свои ненасытные глаза на бескрайных лугах мировой литературы.

А если читать и поразмыслить нимного над этим произведением, то человек в этом рассказе увидет такую картину, что он замрет от удивления, теряя дар речи на какое то время перед таинственном волшебством слов.То есть те слова, которые использовал тугой скупостью Эрнест Хемингуэй в своем рассказе, вскакивают пружиной, открывая шкатулку, и зазвучит дикая  печальная музыка бытия и восторг медленно приобретает очертание, оживляясь в зловещем синем сумраке воображения.

Эти ключевые слова откроет читателю переплет книги, как гигантскую вороту, где он может читать, толкуя по разному, такие истории, что такое не вмещалось бы даже в многотомные  рыцарские романы средневековья.
Давайте, попробуем расшифровать вместе этого уникального короткого рассказа Эрнеста Миллера Хемингуэйя.

1. Почему человек вдруг выставляет на продажу совсем новую детскую обувь?Может он купил эту обувь для ребенка, который еще не родился.Но ребенок так и не появился на свет и человек к этому времени постарел. Потом он хотел, чтобы ею обулся другой ребенок, чем ей лежать где то, напоминая ему о его не осушествившей мечты, о ребенке, появление которого он долгие годы ждал.

2.Однако, странно.Почему он продает эту обувь?Почему не отдает просто так, даром, в качестве гуманитарной помощи нуждающимся?Может он испытывает такую острую нужду, что готов продать даже детскую обувь, чтобы найти денег на пропитание?Может он безжалостный мелкий воришка, кои не брезгает воровать даже обувь детей на детских площадках или из садиков?Ах, все ясно!Он алкаш и ему срочно нужны деньги на покупки бутылки вина или водку.То есть жена его не дает... ну деньги я имею в виду на выпивку и он решил украсть обувь своего собственного ребенка и выставил таким образом ее на продажу.

3.Есть еще один, страшный вариант.А что если у этого человека умер любимый ребенок, который заболел лейкомией а он день и ночь сидел на табуретке, рядом с его кроватью, разговаривая с ним и всячески подбадривая его, мол, не переживай, сынок, скоро выздоровишь. Вот, мама твоя приобрела для тебя новую обувь.Глянь, какие они красивые.Вот как только выздоровишься, наденешь их и мы поедем домой... А ребенок говорит ему: -спасибо, отец.Вот выздоровлюсь и надену их и буду играть ребятами в футбол во дворе...

-Да, сынок, да... -говорит он и тяжело глотнув гореч, который застрял в его глотку как камень, обрачивается в сторону и тайно утирает слезы с глаз в подол своего халата.А потом его бедный ребенок умирает.Он зарыдает, целуя в бледный лоб бедного мальчика, целует его руки и тощие ноги.Особенно дико завоет, увидев ту новую обувь, которая осиратела, даже не успев одеть ее умершый ребенок, который так мечтал их носит.

4.Снова не клеется.Ну, ежели у человека умер ребенок, почему он выставляет его обувь  на продажу, вместа того, чтобы сохранить ее как память о своего любимого сына?

5.Ах, черт побери, почему мы сразу не догодались то а?!Ведь он башмачник!Сапожник, который шьет детскую обувь!..

И так бесконечно, по разному можно трактовать, толковать короткий рассказ великого писателя ХХ века Эрнеста Миллера Хемингуэйя.

Я пишу эти слова и чувствую, что хитрый Хемингуэй улыбается в своем гробу.

 

 

 

 

10/02/2015.

6:00 вечера.

г.Бремптон, Канада.

 

Америка ёзувчиларининг кийинишлари одми, содда ва табиий.

Бизнинг тамонларда язувчи шохерлар пўрим кийиниб, оқ кўйнакка қизил латтахочланни тақиб, соқол - мўйлабини бир кунда беш мартадан таглаб қириб, қиртишлаб, аккуратный бўп, оламшумул асарланни ёзиб, она ватан омборига арғумон этадилар.

Умр бўйи ўзгаларга бронзадан ҳайкал ўрнатган Равшан Миртожиев ўзига эзгуликдан ҳеч ким йиқитолмайдиган мухташам ҳайкал қўйиб кетдилар.

Андижоннинг эски шаҳарида шундоққина Хўтанариқ бўйида машҳур кабобхона бўларди.У жойда ўрама кабоб деб аталадиган емак барра қўй гўштидан пишириларди.Мен бир беморни йўқлаб қўймоқ учун беш -ўн сих кабоб билан тўртта оби нон олай деб ўша ошхонага бордим.Кабобга буюртма бераётсам, кимдир мени чақирди.Бундай қарасам, раҳматли Равшан ака Миртожиев эканлар.Равшан ака билан мени рассом Одилжон Нишонов таништириб қўйган эди.У маҳаллар Равшан ака Андижондаги рассомлар цехида ишлардилар.Унинг ҳайкалтарошлиги кейинроқ намоён бўла бошлади.Ҳуллас, биз кўришдик.Равшан ака ўша кунлари Андижонга Чўлпоннинг ҳайкалини ўрнатиш учун келган эканлар.

-Холдоржон, қалай ишлар?Яхши юрибсизми?Ижодлар қалай?-дедилар ҳол аҳвол сўраб Равшан ака.

-Ёмон эмас, юрибмиз, ака, Худонинг панохида.Янги янги шеърлар ёзаяпман -дедим мен.

-Ҳа, яшанг.Қачон бизга дастхат ёзиб, китобингизни совға қиласиз? -дедилар яна Равшан ака раҳматли, менга чой қуйиб узатиб, овқатга таклиф этарканлар.

-Китоб чиқариш бироз қийин бўляптида.Ҳозирги замонда шоирлар ўз китобини шахсий маблағи эвазига ёки спонсор ёрдамида чиқаришмоқда -дедим мен.

Равшан ака бир зум ўйланиб тураркан, ноқулай жимликка бархам бериш учун графинга узандилар: -Юз грамм кетадими? -деди у.

-Йўқ, Равшан ака, мен ичишни ташладим.Бу аблах ичкилик ижод қилишимга халақит беряпти.Ичсам, ялқов бўлиб қоляпман -жавоб бердим мен.

-Бир хисобда тўғри қиласиз.Мен ҳам ичкиликни йиғиштирмоқчиман.Ичкилик ижодкорни хароб қилади -дедилар Равшан ака.Кейин давом этдилар.

-Лекин сиз, жуда тушкунликка тушманг.Сиз китобингиз нашрига кетадиган харажат ҳажмини калькуляция қилиб, менга телефон орқали айтинг.Агар жуда кўп бўлмаса, ёрдам беришга ҳаракат қиламан.Ахир, сиз билан биз ижодкорлармиз.Ижодкорлар эса бир бирларига ёрдамлашиб яшашлари керак -дедилар.

Равшан аканинг бу кутилмаган гапидан мен бир лахза ҳайкалдай қотиб қолдим.Кейин  ўзимга келиб, унга миннатдорчилик билдирдим.Лекин, гапнинг тўғриси, мен Равшан аканинг китобимга спонсор бўлишига ишонмадим ўшанда.Ҳа, энди, шунчаки айтдиларда -дея ўйладим.Аммо, бутунлай умидимни ҳам узолмадим.

Ишонсизликнинг асосий сабаби, менинг ўша пайтлари Салай Муҳаммадаминовни ўз маслагидан ўлса ҳам воз кечмайдиган ҳақиқий демократ, манфаатга қул бўлмаган ишончли сиёсий лидер деб ўйлаб, унинг ортидан ахмоқларча эргашиб юрган пайтларим китобим нашр қилинишига сира ишонмасдим.Бунга ҳукумат асло йўл қўймайди дея ўйлардим.Равшан акам билан эса, ҳеч қачон сиёсат ҳақида суҳбатлашмаган эдик.Гурунгларда фақат тасвирий санъат ва адабиёт ҳақидагина суҳбатлашардик.Яъни Равшан ака менинг сиёсий позициямдан мутлақо беҳабар эдилар.Аммо мен ёзган шеърларнинг ашаддий муҳлисларидан бири эди, буни билардим.Ўша пайтда Равшан ака спонсорликни ўз зиммасига олган тақдирда ҳам китобим нашриётда нашрдан тўхтатилса керак деган фикр мени қийнарди.Лекин ҳаммаси бошқача бўлди.Мен Тошкентга бориб,  Ўзбекистон халқ шоири раҳматли Нормурод Нарзуллаевга учрашиб, "Янги асар авлоди" нашриётингизга спонсор орқали пул ўтказсам, китобим чиқадими? -дея сўрадим.

Нормурод ака ҳам мени ҳайратда қўйиб: -Э, нага чиқмасакан, шоири замон, албатта чиқадиде.Сандай шоирнинг китобини нашрдан чиқармасак, яна кимнинг китобини чиқаришимиз керак? -десалар бўладими.

-Э товба, нималар бўляпти ўзи? -дейман ўзимга ўзим ишонмай.Ҳулласи калом, спонсор ҳам нашриёт директори ҳам ўз вадасининг устидан чиқдилар.Ҳукумат ҳам қаршилик қилмади."Тунги лайлакқор" номли китобим Тошкент шаҳрининг "Қатортол" кўчаси 60 уйга жойлашган "Янги аср авлоди" нашриётида Нормурод Нарзуллаев сўзбошиси билан чоп этилди.

Китобларни нашриётдан олиб чиқиш учун шартномага спонсор ҳам имзо чекиши керак экан.Мен Равшан акага қўнғироқ қилиб, муддаони айтдим.Равшан ака "Мерседес" русумли машинасида Қатортолга етиб келдилар.Шартномани имзолар эканлар, мен китоб сотилгач, спонсорлик харажатларини тўлиқ қайтараман -дедим, яна хужжатга имзо чекмай қўймасинлар деган ҳавотирда, шоша пиша.Бир маҳал Равшан ака бошқа бир қоғозга: -Мен Миртожиев Равшан, Холдор Вулқоннинг "Тунги лайлакқор" номли китобига ўтказилган маблағдан тўла воз кечаман.Холдор Вулқоннинг менда ҳеч қандай қарзи йўқ" мазмунида тилхат ёзиб, имзо чекиб берсалар бўладими.Мен нима дейишни, Равшан ака Миртожиевга қандай миннатдорчилик билдиришни билмай эсанкираб қолдим. -Раҳмат, ака, бу яхшилигингизни ҳеч қачон унутмайман -дея қўлини қисаман нуқул.

Равшан ака бўлсалар:-Э, қўйсангизчи, Холдоржон, бир биримизга ёрдам бериш ижодкорлик бурчимизку -дедилар жилмайиб.Ўшанда, бу дунёда шунақа яхши инсонлар ҳам бор экан деб, кўзларимдан ёш чиқиб кетган.

Ахир ўзингиз ўйланг, сизга биронтаси бир цент берса, эртасига сўраб келадиган, бир центини юзминг доллар қилиб қайтарасан дейдиган фойизхўрлар изғиб юрган ёвуз жамиятда бир шоирнинг китобини чиқариб бериб, яна (Ўша пайтда, 2004 йил.300 минг сўм!Ҳозир у пул курси қанча, билмайман) харажатдан батамом воз кечиб юбориш учун одам боласи камида БУЮК ИНСОН бўлиши керак.

Бугун ўзбек жамияти мана шундай қалби тоза, меҳрибон ИНСОНдан,буюк бир ижодкордан жудо бўлди.

Илоҳим, Равшан ака Миртожиевнинг ҳаёти дунёда билиб билмай қилган гунохлари бўлса, Парвардигори Олам мағфират қилсин.

Марҳумнинг Жойлари Жаннатдан бўлсин!

 

 

 

10/02/2015.

Кундуз соат 10:55.

Бремптон шаҳри, Канада.

 

Андижон шаҳридаги "Чўлпон" истироҳат боғига ўрнатилган Абдулҳамид Сулаймон Чўлпон ҳайкали.

Равшан Миртожиев асари.Бронза.

 

Мана шу китобимни Равшан ака Миртожиев ўз маблағлари хисобига нашрдан чиқариб берганлар.(Холдор Вулқон)

 

Истеъдодли шоир, иқтидорли ёзувчи Шерзод Комил Ҳалил ҳақида.

Баъзилар бозор иқтисодиёти шароитида замонавий адабиётимиз ўлмоқда, шоир -ёзувчилар китобни шахсий пулларига нашр қилиб, китоб сотувини ҳам нашриёт ўз зиммасига олмаяпти -дея айюҳаннос соладилар.Аслида эса, асарларнинг китоб ҳолида нашр қилиниши эмас, уларнинг санъат даражасида ёзилиши муҳимроқ.Шерзод Комил Ҳалилнинг руҳ билан ёзилган шеърларини ўқиб, адабиётимиз ўлмаётганини, қайтага яшнаётганини кўрдим ва қувондим.

Унинг шеърлари қахрли қорлар бағридаги бойчечакларга, қалин асфалтни ёриб, қуёшга талпинаётган гиёхларга ўхшайди.

Шерзод Комил Ҳалилнинг прозаик асарларини ҳам ҳеч иккиланмай санъат асари дейиш мумкин.

Мана, мен айтди дерсизлар, агар боши омон бўлса ва изчил, тинимсиз ишласа, бу шоир, бу ёзувчи укамиз вақтлар келиб, ўз асарлари билан жаҳон адабиётини забт этади ва дунёнинг энг нуфузли мукофотларига сазовор бўлади.Негаки, унинг қиличдай ўткир истеъдоди асарларида ярақлаб турибди.

Шерзод Комил Ҳалилнинг яна бир хислати мени ҳайратлантирди.У баъзи майда -чуйда эъжодкаллар каби миллатчилик ботқоғига ботиб қолмаган.Миллатчилар рус адабиёти орқали дунё адабиётидан баҳраманд бўлдилар.Ҳатто: -Москувага ўқиганман, эхх, қаннай ажейиб дамлар эдия ўша дамлар! - дея хўрсиниб қўядилару, яна шу ондаёқ миллатчилик тутқаноғи хуруж қилиб, икки оёғини бир этикка тиқиб, бир бирларидан ўзиб, гуппа -гуппа сакрай бошлайдилар.Ёзган нарсаларини озгина ўқиб, чарчаб, бўғилиб кетади одам.

Хақорату қарғиш, ғийбат, фисқу фасодга тўла қоп -қора фарёд ҳеч қачон бадиий асар бўла олмайди.Бундай саёз тафаккурли кимсалар миллатчилик ва бошқа бўлгинчиликлар кўчасига кирган халқлар, худудий парчаланишга, қирғин, вайронагарчилик ва қашшоқликка юз тутаётганлари ҳақида ўйлаб ҳам ўтирмайдилар.Ўзлари миллатчи бўлса ҳам майли, энг ёмони, улар ўша уруш олови гувиллаб ёнаётган жаханнам хандагига, тубсиз жарликларга бошқаларни ҳам чорлайдилар.

Лекин бугунги авлод ахмоқ эмас.Яъни улар энди ким етакласа кетавермайдилар.Ўйлаб иш тутадилар.Ёш авлод халқимизни дунёдаги барча халқлар билан биргаликда, уйғун яшашини ҳохлайди.Бугун мен шоир ва ёзувчи Шерзод Комил Ҳалил мисолида ёш авлоднинг ёрқин вакилларидан бирини кўрдим.Шерзоднинг рус шоири Андрей Вознесенский вафоти муносабати билан ёзган шеърини ўқиб, тўғриси, кўзимдан ёш чиқиб кетди.

Andrey Voznesenskiy xotirasiga

Шерзод Комил Ҳалил Соҳибқирон Амир Темур туғилган юрт - Қашқадарё вилояти, Шаҳрисабз туманида 1982 йили дунёга келганлар.

Сўзимиз сўнгида Шерзод Комил Ҳалилга айтадиган гапимиз, у бизга ўхшаб сиёсат кўчасига кирмасин, адашиб, тентираб юрмасин.Сиёсатдан йироқ, инсониятни ҳайратлантирадиган ёруғ санъат асарлари яратаверсин.

Шерзоднинг асарларини зудлик билан бошқа тилларга таржима қилмоқ бурчи рус инглиз француз ва бошқа тилларни мукаммал биладиган барча ўзбекистонлик ватандошларимизнинг, зиёлийларнинг, ижодкорларнинг зиммасидадир.

Бундай, ер юзига минг йилда бир келадиган ёш истеъдод эгаларига ҳамма қўлидан келган ёрдамини кўрсатмоғи жоиз.

Замонавий адабиётимизда яна бир буюк ижодкор пайдо бўлганидан беҳад қувониб,

 

Холдор Вулқон

Бадиий адабиёт бўйича халқаро "Наследие" мукофотининг номзоди

 

Шерзод Комил Ҳалил

Шаҳар жимжит эди...

Шаҳар жимжит эди, ўлик сукунат,
Гўё кўчаларда қўйганди танда;
Зулматларни йиртиб ҳайқирдим нолон,
Мен ёруғ дунёни унутган банда.

Атрофда ҳеч ким йўқ , дирдираган шом,
Бундан кетгим келар йироқ-йироқлар;
Мени меҳмон қилмас, мени чорламас,
Қаватли уйларда ёнган чироқлар.

Тунги кўчаларда дайдиган руҳдек,
Олис кўчаларда жимгина кездим;
Дунё, мен ҳаётдан топмадим мазмун,
Дунё, мен яшашдан жуда ҳам бездим.

Аллақаёқларга кўтариб кетди,
Шамоллар хазонлар рутубатини.
Ахир ким кўтаргай ва ким тинглагай,
Менинг юрагимнинг уқубатини?!

Узоқларда ёниб ўчган оловдек,
Милтиллаб-милтиллаб сўнаяпман мен;
Исёнкор даҳойим топмасдан камол,
Тақдирнинг ҳукмига кўнаяпман мен!

Ҳолбуки, бир пайтлар, тунлар самода,
Юлдузлар ёқарди миллион машъала;
Букун атрофимда сўррайган осмон,
Букун атрофимда қоронғу дала.

Ва жимжитлик аро ўлик сукунат,
Кўчаларда буткул қўйгандек танда;
Қоронғу дунёда ҳайқиргим келмас,
Мен ёруғ дунёни унутган банда...

 

 

2009

 

Яшил кнопкани боссангиз саҳифанинг давоми очилади ва Сиз Шерзод Комил Ҳалилнинг "Туман ажинаси" номли ҳикоясини ўқийсиз.Ўқинг, жуда қизиқ ҳикоя.Тавсия этамиз.

 

Iste‘dodli shoir, iqtidorli yozuvchi Sherzod Komil Halil haqida.

Ba‘zilar bozor iqtisodiyoti sharoitida zamonaviy adabiyotimiz o‘lmoqda, shoir -yozuvchilar kitobni shaxsiy pullariga nashr qilib, kitob sotuvini ham nashriyot o‘z zimmasiga olmayapti -deya ayyuhannos soladilar.Aslida esa, asarlarning kitob holida nashr qilinishi emas, ularning san‘at darajasida yozilishi muhimroq.Sherzod Komil Halilning ruh bilan yozilgan she‘rlarini o‘qib, adabiyotimiz o‘lmayotganini, qaytaga yashnayotganini ko‘rdim va quvondim.

Uning she‘rlari qaxrli qorlar bag‘ridagi boychechaklarga, qalin asfaltni yorib, quyoshga talpinayotgan giyoxlarga o‘xshaydi.

Sherzod Komil Halilning prozaik asarlarini ham hech ikkilanmay san‘at asari deyish mumkin.

Mana, men aytdi dersizlar, agar boshi omon bo‘lsa va izchil, tinimsiz ishlasa, bu shoir, bu yozuvchi ukamiz vaqtlar kelib, o‘z asarlari bilan jahon adabiyotini zabt etadi va dunyoning eng nufuzli mukofotlariga sazovor bo‘ladi.Negaki, uning qilichday o‘tkir iste‘dodi asarlarida yaraqlab turibdi.

Sherzod Komil Halilning yana bir xislati meni hayratlantirdi.U ba‘zi mayda -chuyda e‘jodkallar kabi millatchilik botqog‘iga botib qolmagan.Millatchilar rus adabiyoti orqali dunyo adabiyotidan bahramand bo‘ldilar.Hatto: -Moskuvaga o‘qiganman, exx, qannay ajeyib damlar ediya o‘sha damlar! - deya xo‘rsinib qo‘yadilaru, yana shu ondayoq millatchilik tutqanog‘i xuruj qilib, ikki oyog‘ini bir etikka tiqib, bir birlaridan o‘zib, guppa -guppa sakray boshlaydilar.Yozgan narsalarini ozgina o‘qib, charchab, bo‘g‘ilib ketadi odam.

Xaqoratu qarg‘ish, g‘iybat, fisqu fasodga to‘la qop -qora faryod hech qachon badiiy asar bo‘la olmaydi.Bunday sayoz tafakkurli kimsalar millatchilik va boshqa bo‘lginchiliklar ko‘chasiga kirgan xalqlar, xududiy parchalanishga, qirg‘in, vayronagarchilik va qashshoqlikka yuz tutayotganlari haqida o‘ylab ham o‘tirmaydilar.O‘zlari millatchi bo‘lsa ham mayli, eng yomoni, ular o‘sha urush olovi guvillab yonayotgan jaxannam xandagiga, tubsiz jarliklarga boshqalarni ham chorlaydilar.

Lekin bugungi avlod axmoq emas.Ya‘ni ular endi kim yetaklasa ketavermaydilar.O‘ylab ish tutadilar.Yosh avlod xalqimizni dunyodagi barcha xalqlar bilan birgalikda, uyg‘un yashashini hoxlaydi.Bugun men shoir va yozuvchi Sherzod Komil Halil misolida yosh avlodning yorqin vakillaridan birini ko‘rdim.Sherzodning rus shoiri Andrey Voznesenskiy vafoti munosabati bilan yozgan she‘rini o‘qib, to‘g‘risi, ko‘zimdan yosh chiqib ketdi.

Andrey Voznesenskiy xotirasiga

Sherzod Komil Halil Sohibqiron Amir Temur tug‘ilgan yurt - Qashqadaryo viloyati, Shahrisabz tumanida 1982 yili dunyoga kelganlar.

So‘zimiz so‘ngida Sherzod Komil Halilga aytadigan gapimiz, u bizga o‘xshab siyosat ko‘chasiga kirmasin, adashib, tentirab yurmasin.Siyosatdan yiroq, insoniyatni hayratlantiradigan yorug‘ san‘at asarlari yarataversin.

Sherzodning asarlarini zudlik bilan boshqa tillarga tarjima qilmoq burchi rus ingliz frantsuz va boshqa tillarni mukammal biladigan barcha o‘zbekistonlik vatandoshlarimizning, ziyoliylarning, ijodkorlarning zimmasidadir.

Bunday, yer yuziga ming yilda bir keladigan yosh iste‘dod egalariga hamma qo‘lidan kelgan yordamini ko‘rsatmog‘i joiz.

Zamonaviy adabiyotimizda yana bir buyuk ijodkor paydo bo‘lganidan behad quvonib,

 

Xoldor Vulqon

Badiiy adabiyot bo‘yicha xalqaro "Naslediye" mukofotining nomzodi

Sherzod Komil Halil

Shahar jimjit edi...

Shahar jimjit edi, o‘lik sukunat,

Go‘yo ko‘chalarda qo‘ygandi tanda;

Zulmatlarni yirtib hayqirdim nolon,

Men yorug‘ dunyoni unutgan banda.

 

Atrofda hech kim yo‘q , dirdiragan shom,

Bundan ketgim kelar yiroq-yiroqlar;

Meni mehmon qilmas, meni chorlamas,

Qavatli uylarda yongan chiroqlar.

 

Tungi ko‘chalarda daydigan ruhdek,

Olis ko‘chalarda jimgina kezdim;

Dunyo, men hayotdan topmadim mazmun,

Dunyo, men yashashdan juda ham bezdim.

 

Allaqayoqlarga ko‘tarib ketdi,

Shamollar xazonlar rutubatini.

Axir kim ko‘targay va kim tinglagay,

Mening yuragimning uqubatini?!

 

Uzoqlarda yonib o‘chgan olovdek,

Miltillab-miltillab so‘nayapman men;

Isyonkor dahoyim topmasdan kamol,

Taqdirning hukmiga ko‘nayapman men!

 

Holbuki, bir paytlar, tunlar samoda,

Yulduzlar yoqardi million mash‘ala;

Bukun atrofimda so‘rraygan osmon,

Bukun atrofimda qorong‘u dala.

 

Va jimjitlik aro o‘lik sukunat,

Ko‘chalarda butkul qo‘ygandek tanda;

Qorong‘u dunyoda hayqirgim kelmas,

Men yorug‘ dunyoni unutgan banda...

 

 

2009

 

Yashil knopkani bossangiz sahifaning davomi ochiladi va Siz Sherzod Komil Halilning "Tuman ajinasi" nomli hikoyasini o‘qiysiz.O‘qing, juda qiziq hikoya.Tavsiya etamiz.

 

 

World Juniors 2015: Canada wins with 5-4 victory over Russia

 

In first period action, Anthony Duclair opened the scoring after 23 seconds firing home a pass from Domi past Russian goalie Igor Shestyorkin.

Nick Paul made it 2-0 just two minutes later after he redirected a shot behind Shestyorkin, who was immediately pulled in favour of Ilya Sorokin.

Defenceman Dmitri Yudin countered for Russia to make it 2-1 with a shot from the point that beat Canadian goaltender Zachary Fucale.

Russia advanced to the championship game first with an afternoon game Sunday, defeating Sweden 4-1. Canada advanced late Sunday night after defeating Slovakia 5-1.

 

 

Global NEWS

 

Toronto a beautiful city.

 

Леонид Филатов

ПРО ФЕДОТА-СТРЕЛЬЦА, УДАЛОГО МОЛОДЦА

 

Сказка для театра

(По мотивам русского фольклора)

На английском и русском языках.

 

 

Перевод А. С. Вагапова

 

Потешник

 

 

Верьте аль не верьте, а жил на белом свете Федот-стрелец, удалой молодец. Был Федот ни красавец, ни урод, ни румян, ни бледен, ни богат, ни беден, ни в парше, ни в парче, а так, вообче. Служба у Федота - рыбалка да охота. Царю - дичь да рыба, Федоту - спасибо. Гостей во дворце - как семян в огурце. Энтот из Швеции, энтот из Греции, энтот с Гавай - и всем жрать подавай! Энтому - омаров, энтому - кальмаров, энтому - сардин, а добытчик-то один!
Как-то раз дают ему приказ - чуть свет поутру явиться ко двору. Царь на вид сморчок, башка с кулачок, а злобности в ём - огромадный объем. Смотрит на Федьку, как язвенник на редьку. На Федьке от страха намокла рубаха, в висках застучало, в пузе заурчало, тут, как говорится, и сказке начало...

Царь

К нам на утренний рассол
Прибыл аглицкий посол,
А у нас в дому закуски -
Полгорбушки да мосол.
Снаряжайся, братец, в путь
Да съестного нам добудь -
Глухаря аль куропатку.
Аль ишо кого-нибудь.
Не смогешь - кого винить? -
Я должон тебя казнить.
Государственное дело,
Ты улавливаешь нить?..