Xoldor Vulqon
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
Yaxshilik
Sobiq sovet zamonlari edi.Men tug‘ilib o‘sgan Maslaxat qishlog‘i markazida joylashgan yuqumli kasalliklar bo‘limi mahalliy aholi xayotiga jiddiy xavf tug‘dira boshladi.Sariq kasallar davolanadigan bu maskandan uchib chiqqan pashshalar elning dasturxoniga qo‘nsa, qushlar uzum, anjir va giloslarni cho‘qir, sariq kasallarning qonini so‘rgan iskabtoparlar tashqaridagi sog‘lom hamqishloqlarni chaqib infeksiya tarqatar, it –mushuklar ham bolalarga bu mudxish kasallikni yuqtirar edi.
Natijada aholining ishga yaroqli qatlami jigari shishib, sekin asta yaroqsizlana boshladi.Sariq kasali bilan o‘lgan bolalar va kattalar soni ko‘payib, vaziyat daxshatli tus ola boshladi.
Hatto kasalxona yonidan o‘tayotib dimoqni yorguvchi murdalar xidini sezadigan bo‘lib qoldik.
Mening bu masalada yordam so‘rab bormagan joyim deyarli qolmadi.Oxiri, to‘yda, omma oldida so‘zga chiqib, elga vaziyatni tushuntirdim va ertaga hamma kunduz soat 12 da sariq bolnitsa oldida o‘tkaziladigan norozilik mitingiga chiqishlarini iltimos qildim.
Ertasiga o‘zim birinchi bo‘lib kasalxona yoniga keldim.Soat 11 yarim bo‘lyapti hamki odamlardan darak yo‘q.Men asabiylasha boshladim.Lekin soat 12 deganda kasalxona tamonga hamqishloqlarim daryoday oqib kela boshladi.Negadir birdan xo‘rligim kelib, ko‘zlarim achchiq yoshga to‘ldi.Lekin buni hech kimga sezdirmadim.Tuynukka nazar tashlasam, Allakpar degan duxtir va boshqalar oq xalatlarini xilpiratib, oyog‘i kuygan tovuqday vizillab yurishibdi.O‘shalar telefon qilganmi, valloxi a’lam, bir zumda rayon xokimligining mutasaddilari, militsiyaning kattalari operativ gruppa bilan yetib kelishdi.Ular orasida o‘sha paytdagi ijroqo‘m raisi, o‘zimning amakim Nazirjon Saidov ham bor.Mo‘minov degan raykomning birinchi o‘rinbosari, garchand negaligini o‘zimizdan ko‘ra yaxshiroq bilsada, bilmaganga olib, to‘planganimiz sababi bilan qiziqa boshladi.Men unga tushuntirdim.
-Uka, siz bilan kasalxonaga kirib, yuzma yuz o‘tirib, shu muammo yuzasidan gaplashib olsak bo‘ladimi? –dedi u.Bu gapni eshitib, xamqishloqlarim gurr etib meni o‘rab olishdi va Abdumalik aka degan odam: -Yo‘q, Xoldor Vulqon bizning boshlig‘imiz!U hech qayoqqa ketmaydi!Shu odam to‘plan desa to‘planamiz, tarqal desa, tarqalamiz! –dedi.
-Mening xalqdan yashiradigan sirim yo‘q.Nima gap bo‘lsa, shu yerda gaplashaveramiz.Bizning talabimiz bir xafta ichida sariq bolnitsani qishlog‘imiz markazidan ko‘chirish!Kasalxona ko‘chirilmagunicha miting davom etaveradi! –dedim men qat’iy.Nazirjon Saidov bo‘lsa: -Sen bilan bizning tomirimizda oqyatgan qon bitta, to‘g‘rimi?Hech yo‘q mening gapimga kirarsan? –deya meni o‘z pozitsiyamdan qaytarishga urina boshladi.U yoqda sariqdan hamqishloqlar pashshadek qirilyaptiyu, uning, o‘z hamqishlog‘imizning, kap - katta rahbarning gapini qarang.Ular sariq bolnitsani ko‘chirish uchun faloncha pul ketadi, siz buni tushunasizmi o‘zi?! -deyishdi menga.
-Tushunaman, lekin nahotki o‘sha siz aytayotgan summa odamlarning, aholining, sariqdan o‘layotgan bolalarning hayotidanda qimmatroq bo‘lsa? -dedim men.
Shu mahal Fozil aka degan hamqishlog‘imiz mototsiklda yetib kelib, to‘xtar ekan, ko‘ylagini yechdi.So‘ng uni mototsikl benzobakiga tiqib benzinga chiylar ekan, cho‘ntagidan zajigalkasini oldida, menga qarab: -Xoldor!Ayt, uka, bir og‘iz “ogon!” desang bo‘ldi, shartta banisasiga o‘t tortvoraman! –dedi kasalxonaga yaqinlashib.Men uni to‘xtatdim.Muammoni urush –janjal bilan emas, tinch muzokara yo‘li bilan hal qilamiz! –dedim.Shundan keyin, kelgan kattalar bu masalada bir xafta muxlat berishimizni so‘rab, mashinalariga o‘tirib, jo‘nab ketishdi.Miting tugagach, yuz metrlar narida mitinga qo‘shilmay voqeani zimdan kuzatib o‘tirgan extiyotkor odamlar mening yonimga kelib, “Xoldorbek, bopladingizda o‘ziyam” deya meni tabriklay boshladi.Shunda kimdir miyig‘ida kulib qo‘ydi.Sababini so‘rasam, u tabriklovchilar mitinga qo‘shilmay, “Hozir shu bolani it tutganday tutib ketishadi” deya bashorat qilib o‘tirishganini, endi bo‘lsa meni tabriklayotganlarini aytib berdi.Mayli, u odamlarniku tushunsa bo‘lar.Lekin o‘sha paytdagi rahbarlarchi?Axir bu ish bilan men emas, mandatli deputatlar shug‘illanishlari kerak ediku?
Darvoqe, bir xafta o‘tgach, sariq kasallar davolanadigan kasalxona qishlog‘imiz markazidan Olitnko‘l tamonga, aholi yashamaydigan chekka joyga ko‘chirildi.
Hox ishoning hox ishonmang, qishlog‘imizga qo‘shni Qorayantoq mahallasining aholisi hatto mustaqillikdan keyin ham qabriston yo‘qligi sabab, yaqin yaqinlargacha o‘z marhum mahalladoshlarini qo‘shni qishloqlarga dafn etib yurishar ekan.Bu masalada yordam so‘rab bechoralarning bormagan joyi qolmabdi.Oxiri menga murojaat etishdi.Men raisu hokimlar bilan bo‘g‘ishib yurib, o‘sha qishloqqa qabriston ajrattirdim.Qorayantoqliklarning quvonganlarini, duo qilganlarini bir ko‘rsangiz edi.Bir kuni Andijonning eski shaharida bir Abduraxmon aka degan qorayantoqlik bilan uchrashib qoldik.U men bilan quchoqlashib ko‘rishib: -Uka,sizga katta rahmat.Qabristonimizga har gal marhum dafn qilinganda, xaloyiq albatta sizning haqqingizga ham duo qilyapti –dedi.Balki ishonmassiz.Lekin u gaplar men uchun milliard dollardan ham qimmat edi.Elga yaxshilik qilib, uning quvonganini ko‘rish dunyoda eng katta baxt ekanini his qilganman o‘shanda.Anashu duolarga, yaxshilik qilish gashtiga mazaxo‘rak bo‘lib, ko‘p qishloqlarning gazlashtirilishiga, toza ichimlik suvi bilan ta’minlanishiga sababchi bo‘ldim, Xudoga shukur.
Bu gaplar kimgadir maqtanish bo‘lib tuyulishi mumkin.Ammo men o‘sha ezgu ishlarimdan, menga non tuz berib katta qilgan elga ozgina bo‘lsa ham foyda keltirishga ulgurganimdan faxrlanaman.
Bundan bir necha yil avval bir hamqishlog‘im bilan telefon orqali tasodifan gaplashib qoldik.U ham el qatori Rossiyada tirikchilik qilib yurgan ekan.U telefonda: -Xoldor aka, qachon Vatanga qaytasiz? Hamma hamqishloqlar sizni kutyapti. Sizni juda sog‘inib ketdik –degan edi, “men ham sizlarni juda sog‘indim” demoqchi bo‘ldimu, lekin tomog‘imga tosh tiqilganday gapirolmay qoldim.Ko‘zlarim achchiq ko‘z yoshlardan xiralashib ketdi.Axir u mening qarindoshim yoki ukam, jigarim emas, hamqishlog‘im edi halos.Meni hamma unutdi deb yurgan edimda.Unutishmabdi.Esimda, bir mahallani gazlashtirishda yordamlashaganim uchun o‘sha mahalla vakillari tunuka tablichkalarga “Xoldor Vulqon ko‘chasi” degan yozuvni yozib, bu haqda mening fikrimni bilish uchun uyimga kelishibdi.Bu narsa bir tamonda biroz kulgiliroq bo‘lsa, ikkinchi tamondan o‘sha mahalla aholisining menga bildirgan ehtiromi edi.Bir kuni o‘sha ko‘chadan o‘tib ketayotsam, bir kampir chiqib: -O‘g‘lim, mahallamizga siz tufayli gaz keldi.Har gal gazga choy qo‘yganimizda, qozon osganimizda darrov siz yodimizga tushasiz va oilamiz bilan sizning haqqingizga duo qilamiz –degan edi.
Kim, biladi, balki baland uyning uchinchi qavatidan betonga yiqilib ham o‘lmaganimning, yana otday sog‘ayib ketganimning, ikki tilda roman, povestlar va she’riy kitoblar yozib, baxtli yashayotganimning sababi ham aslida elning duosidir.
Elga beminnat yaxshilik qilaylik.Elga yaxshilik qilishning gashti bor.
Zero Bobomiz Zahiriddin Muhammad Bobur bir g‘azalida:
Bori elg‘a yaxshiliq qilg‘ilki mundin yaxshi yo‘q,
Kim degaylar daxr aro qoldi falondin yaxshiliq.
deya bejiz yozmaganlar.
24/08/2017.
Kunduz soat 4:41 daqiqa o‘tdi.
Kanada, Onterio.
|
Xoldor Vulqon
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
Ahad Qayum
Shiddat bilan o‘sib kelayotgan adabiyotimiz navnihollari –yosh shoirlar va shoiralar haqida o‘ylar ekanman, beixtiyor O‘zbekiston qahramoni, O‘zbekiston xalq shoiri, marhum ustozimiz Erkin Vohidovning “Debocha” nomli she’ri yodimga tushadi.
Ustoz o‘z vaqtida hozirgi o‘sib kelayotgan ijodkorlar avlodi kabi turli to‘siqlarga uchrab, ba’zi rus va yevropa shoirlarining she’rlarini tarjima qilib, u she’rlarning u yer bu yerini kishi bilmas o‘zgartirib, o‘zlashtirib, o‘zini katta shoxer xisoblab yurgan, g‘arazgo‘y, baxil, razil, ko‘kbet, g‘ayur, egri qo‘llariga cho‘qmoru to‘qmoq tutgan xasad ahlining g‘ovlariga duch kelgan bo‘lsalar kerakki, shunday misralarni yozgan.
Istadim sayr aylamoqni men g‘azal bo‘stonida,
Kulmangiz ne bor senga deb Mir Alisher yonida.
Vaholanki yosh, endigina gurkirab o‘sib kelayotgan Erkin Vohidovga malomat toshlarini otgan o‘sha katta shoxerlar Hazrati Amir Alisher Navoiy haqida hammadan ko‘p, og‘iz ko‘pirtirib gapirar edilaru o‘zlari loaqal bitta g‘azalni qoyil qilib yozolmaganlar.Undaylar, afsuski hozir ham tiqilib yotibdi.
Elimizning eng sevimli hofizi Sherali Jo‘rayevning “Oshiqma oy to‘lguncha, olam chaman bo‘lguncha” degan qo‘shig‘ida aytilganiday, biroz shoshilmaslik kerak.
Bugungi atak –chechak odim otib adabiyotimizga kirib kelayotgan yosh avlodning oyog‘idan chalmasligimiz kerak.Ularga unday yozma, bunday yoz deb ko‘rsatma berishga hech kimning haqqi yo‘q.Chunki ijod ko‘ngil ishi.Ko‘ngil esa bandasiga bo‘yin sunmaydigan cheti, chegarasi yo‘q ruhoniy xilqat.Mayli, yoshlar yaxshimi, yomonmi, balandmi, pastroqmi yozaversin.Yozilgan narsalarni esa tarixning o‘zi g‘alvirdan o‘tkazib, saralab olaveradi.G‘alvirda qolgan olmos, oltin donalaridan adabiyotimiz g‘aznasi boyiydi.Tinimsiz yozaversa, bir kuni bugungi yosh ijodkor avlodga ham koinot dorvozalari sharaqlab ochiladi. Ularning yelkalariga ham gala gala ilohiy ilhom farishtalari qo‘na boshlaydi, ular ham ilhom farishtalarining qanot sharpalarini seza boshlaydilar va buyuk shoirlarga aylanadilar.Bu o‘tkinchi dunyoda hammaga yetib ortadigan adabiyotning poyonsiz dashtlarini, qo‘riqlarini yoshlardan qizg‘onmaslik, aksincha ularga dalda berib, ko‘maklashmoq kerak.
Zero Erkin Vohidov:
She’riyat dunyosi keng gulzori ko‘p, bo‘stoni ko‘p,
Har ko‘ngil arzini aytur, neki bor imkonida.
Deya yozarkan, quyidagi misralar bilan yana mavzuni davom etdiradi.
Do‘stlarim, shoir demang,Erkin g‘azal shaydosidir,
Yosh dengu ma’zur tuting, saxv o‘lsa gar devonida.
Ha, aynan bugungi o‘sib kelayotgan yosh ijodkor avlod, ertaga o‘z yo‘lini topgan buloqday qaynab, xalqimiz didini isfaxon qilichiday charxlaydigan ajoyib asarlarni yozishlariga shak –shubha yo‘q.Endigina kurtak chiqarib, barg yozayotgan nihollarni sindirib, yana payxon etilgan bog‘dan meva umidvor bo‘lish oqil odamlar ishimas.
1987 yil 15 iyunda Buxoro viloyati, Shofirkon tumani, Denov qishlog‘ida tug‘ilgan yosh shoir Ahad Qayum boshida ham shu kunlarda ko‘p kaltaklar sinayotir.
Hazrat Navoiy aytganlariday quyosh paydo bo‘layotgan mahal yulduzlar rangi o‘chadi, yitadi, yo‘qoladi.
Ahad Qayum quyoshi ko‘tarilayotgan mahal xira tortgan ko‘zlari shu’lalardan qamashib, o‘zlarining el nazaridan chetda qolayotganlarini sezgan xasad axli talvasaga tushayotgan bo‘lsa, bunga aslo ajablanmaslik kerak.
Negaki xalqimiz undaylar o‘ylayotganchalik didi past yo axmoq emas.U kimning she’rini o‘qishni, qaysi ijodkorini ardoqlashni o‘zi juda yaxshi biladigan, o‘ziga yetarli donishmand xalq.
Qolaversa, har kimning didi har xil.
Ya’ni birovning ko‘ngli tandir kabobni tusasa, kimdir palovni hushlaydi, birov norinni sevib yesa, yana kimdir G‘ijduvon somsasini yaxshi ko‘radi.
Faqat biz tayyorlagan, ichiga alebastr qo‘shilgan to‘ponnigina yeysan deya xo‘randani majburlamoq kulgili...
Ahadjon, ko‘nglingizni aslo cho‘ktirmang, ukam!Yozavering!Ko‘p o‘qing, o‘rganing, tinimsiz ishlang!
Shunda siz ham tez orada oydindagi oq teraklarga qarab, o, bu oq teraklar buncha go‘zal bo‘lmasa! -deb emas,
-O, naqadar go‘zal peslik, moxovlik! –deya tafakkur qiladigan darajadagi shoxerlarnida changingizda qoldirib ketadigan o‘zbekning eng buyuk shoirlaridan biriga aylanasiz!
Sizni hech kim sindirolmaydi.
Negaki, Ahad ham Qayum ham Xudoi Taoloning ismi sifotlaridan.
Hammaga hurmat bilan, Xoldor Vulqon.
18/02/2017.
Kunduz soat 10:00.
Kanada, Onterio.
Xoldor Vulqon
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
A'lo mamlakatning a'lo farzandi,
Bilib qo'yki, seni Vatan kutadi!
Gʻafur Gʻulom
Yaxshi niyyat
MUROSA degan soʻzni oʻqiboq, afti bujmayib, yuzlari uchib, allergiyasi qoʻziydigan kimarsalar MUROSA gʻoyasining naqadar muhim, ulugʻ gʻoya ekanligini tushunmaydigan buyuk fanatlar va gʻaflat bosgan, gʻayratsiz, yalqov, siyosiy bangilardir.
Undaylarga bu hikmatli gaplarimiz hayf.
Biz bu maqolani ular uchun yozayotganimiz ham yoʻq.
Mazkur maqola Murosa gʻoyasi afzalligini anglay olishga qodir, teran tafakkurli, sogʻlom aql egalari uchundir.
MUROSA degan gʻoya mohiyatini chuqurroq anglash uchun jamiyatlarini MUROSA gʻoyasi ustiga qurgan mutaraqqiy mamlakatlar hayotiga nazar tashlashning oʻzi kifoya.
Takrorlashdan charchamayman.
Amerika, Kanada, Yevropa davlatlari, Rossiya, Boltiqboʻyi oʻlkalari, Yaponiya, Xitoy kabi MUROSALI mamlakatlarning muxolifatlari tashqarida emas.
Yaʼni bu mutaraqqiy oʻlkalarning hukumatlari oʻz muxolifatlariga toqatli.
U mamlakatlarning muxolifatlari ham oʻz navbatida, aylanib oʻtish mumkin boʻlgan mustaxkam temirbeton toʻsiqni "biznikilar" kabi peshonasi bilan urib darcha ochishga chogʻlanmagan.
Ularning muxolifatida muzokaraga kirisha olish jurʼati bilan birga muzokara jarayonida oʻzini tutish, oʻzaro hurmat, kamtarinlik va odob kabi siyosiy madaniyat yetarli.
Qolaversa, men yuqorida nomlarini zikr etgan mutaraqqiy davlatlar oʻz muxolifatini oʻziga qarshi qoʻllashlari uchun koʻzga koʻrinmas uchinchi kuchlar qoʻliga kozыrnaya qarta qilib tutqazib qoʻyadigan darajada sodda emaslar.
Nomi "Oʻzbek muxolifati", ammo oʻzi parokanda, bir - biriga yov, kasalxonadan endigina chiqqan odamday zaif, yursa boshi aylanib, koʻzlari tinib ketadigan quvvatsiz, mayda - chuyda guruxlar, mahalliychi guruxbozlar Oʻzbekistonning yer ostki va ustki boyliklari xoʻjasizlarcha talon - taroj qilinayotgani haqida dunyoga jar solishni yaxshi koʻradilar.
Muxolifat deb ataladigan bu guruxlar oʻsha fitnalarga oʻzlari ham bilvosita sababchi ekanliklarini, oʻzlari bilmagan holda ular Vatanimiz yer ostki va ustki boyliklariga koʻz tikkan pismiq yogʻiylar qoʻlidagi qoʻrqitki qurolga, doʻppi tor kelganda ishlatiladigan richagka aylanib borayotganlaridan afsuski bexabarlar.
Baʼzi yomon niyyatli, gʻayur maqsad egalari yurtimiz boyliklarini talashga yoʻl qoʻymayotgan rahbarlar bilan muloqotga kirishib, suhbat orasida gʻoyat ustalik bilan, aynan shu, nomi boru oʻzi yoʻq xisobidagi "Muxolifat" mavjudligini, va ularning yovuz kuchlar ekaniga ishora qilarak, ularga qarshi birgalikda kurashmoq zarurligini yaxshilab uqtiradilar.
Soʻng jilmayganlaricha turli iqtisodiy, deylik foydali qazilmalarni qazib chiqarish, qayta ishlash boʻyicha ulkan loyixalarni stolga qoʻyarkan, shuni bir imzolab yuborsalar, iqtisodiy hamkorligimiz yanada gullab yashnagan boʻlaritti - deydilar,taʼvoze bilan qoʻl qovushtirib.
Bu nozik ishorani aql - farosatli odam darrov tushinib yetadi va oʻshanday yovuz qora kuchlarga qarshi birgalikda kurashsak, bu juda yaxshiku - deya, loyixalarni imzolashi ham hech gap emas.
Baʼzi yomon niyyatli tamonlarning yurtimizga nisbatan iqtisodiy va siyosiy interventsiyasi shu tarzda ikki tamonlama oʻzaro iqtisodiy munosabatlar fonida kun tartibiga chiqishi mumkin.
Biz Oʻzbekistonliklar hammamiz bir oila farzandlariday hamjixat boʻlsak, Vatanimiz taraqqiysi, Xalqimiz turmush darajasi yuksalishi yoʻlida oʻzaro til topishib ishlasak, bu hamjixatlik muxolif fikrlilar deb ataladigan guruxlar uchun ham, amaldagi Hukumat uchun ham, eng muhimi, XALQIMIZ uchun ham faqat va faqat foyda keltiradi.
Yaʼni urush janjal barxam topib, qon toʻkilmaydi, elimiz besaranjom boʻlmaydi, iqtisodiyot izdan chiqmaydi, shaharlar vayron boʻlmaydi,yurtimiz yer osti va ustki boyliklari "urush" baxona it egasini tanimaydigan toʻs toʻpalonda Suriya nefti kabi xomtalash qilinib, tashib ketilmaydi.
Bor muammolarni faqat va faqat siyosiy muzokara yoʻli bilan hal qilishda, Vatanimiz tinchligini, osoyishtaligini, Xalqimiz hotirjamligini, mintaqa barqarorligini saqlash yoʻlida biz, oʻzbekistonlik ziyoliylar boshqalarga qaraganda koʻproq burchlimiz, masʼulmiz, va hatto javobgarmiz.
Yov yurtni egallamoqchi boʻlsa, biroz mablagʻni masruf qilib, eng birinchi mamlakatda toʻpalon uyushtirishga, xalqni bir - biriga gij - gijlashga, barqarorlikni izdan chiqarishga kirishadi va bu xufya ishda choʻgʻni yurtdoshlarimiz qoʻli bilan ushlaydi.
Oʻlsa, oʻshalar oʻlib, qirilib ketaveradi.
Keyin yana oʻsha "oʻzimiznikilar" vositasida qarama - qarshi tamonlar qoʻliga zimdan qurol tutqazadida, jamiyatga oʻt tortib, olovga kishi bilmas kerosin quyadilar.
Vatandoshlarim, aziz Oʻzbekistonliklar, biz hammamiz Vatanda boʻlsak, maqsadlarimiz mushtarak boʻlsa, oʻzaro talashib tortishmasak, muammolarni muzokara yoʻli bilan xal etish sanʼatini egallasak, madaniyatsizlarcha yoqalashib, bir birimizni xaqoratlab, butun dunyoga kulgi boʻlmasak, Boltiqboʻyi Respublikalari kabi jimgina, axil yashasak, Sohibqiron Amir Temur vorislari boʻlgan biz Oʻzbekistonliklarni hech qanday kuch, hech qachon yengolmaydi!
Shunda sersalom, sertabassum ayyor va makkor kuchlar "Oʻzbekistonda demokratiya yoʻq! Inson huquqlari toptalmagʻda ekan! Biz xalqaro qonunlar doirasida oʻzbekistonlik mazlumlarga yordam berishimiz kerak!" degan predloglar ostida yurtimizga iqtisodiy - siyosiy interventsiya "TEZ YoRDAM"i kira olmaydi.
Yurtimiz yer ostki va ustki boyliklarini xomtalash qilishga "sabab" topa olmaydilar.
Murosa shunday HIKMATLI gʻoyadir.
Chundilangma?
Endi, maqola soʻngida bir gap.
Rahmatli Hojiboy Tojiboyev aytganidek, yana oʻzlaring bilasizlar.
Aytib -deyish bizdan.
2 aprelь, 2012 yil,
Kunduz soat 5 dan 12 daqiqa oʻtdi.
Toronto shahri, Kanada.
Xoldor Vulqon
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
Demokratiya haqida
Demokratiya haqida
Demokratiya yer yuzidagi insonlarning dinidan, irqidan, millatidan qat’iy nazar birgalikda, ahil - inoq yashash usulidir.
O‘zbekcha qilib aytadigan bo‘lsak, bu baayni MUROSAning o‘zginasi.
Ha, har qanday jamiyatning MUROSAga extiyoji bor.
Jamiyatda Murosa barpo bo‘lishi uchun esa, shaxs yoki guruxlar faqat o‘z maqsadinigina ko‘zlab emas, boshqalarning ham manfaatlaridan kelib chiqqan holda bag‘ri kenglik bilan tolerant ish yuritmoqlari kerak.
O‘zini o‘zi sevib qolgan, boshqalar fikrini fikr xisoblamaydigan, o‘zgacha fikrga toqatsiz, o‘pkasini cho‘pga ilgan, xovliqma, ko‘zlari chanog‘idan chiqqan telbatob kimsalar bor joyda esa siyosiy MUROSAni vujudga keltirib bo‘lmaydi.
Ko‘pchilik fanatizm desa, darrov radikal dunyoqarashdagi diniy guruxlarni tushunadilar.
Aslida esa, fanatizm faqat dinda emas, dunyoviy maslakdagi kishilarda ham mavjud.
"Faqat mening fikrim to‘g‘ri, boshqa barcha ODAMlarning fikri noto‘g‘ri" deb turib olguvchi kimsa qip qizil fanatdir.
Unday kimsalarning fe’lida kki oyog‘iga bir poy etik kiygan FANATIZM illati maxalliychilik, guruxbozlik, qabilachilik, millatchilik va irqchilik ko‘rinishida zoxir bo‘ladi.
FANATIZM xuddi ShIZOFRENIYa kabi jamiyat uchun xatarli potologik xastalikdir.
Shu ma’noda MUROSA MASALASIGA millatchilik, irqchilik diniy va dunyoviy bo‘lginchiliklar kabi jirkanch illatlarsiz, diniy va dunyoviy fanatizmsiz yondoshmoq maqsadga muvofiq.
Vatan va Xalq manfaatlari yo‘lida g‘oyalari mushtarak, ammo o‘zidan boshqacha fikrlovchilarning shaxsiga tegmay, halol raqobatda bo‘ladigan, dushmanlik bilan raqobat tushunchalarini to‘g‘ri farqlay oladigan, boshqalarning faoliyatini faqat va faqat olib borayotgan ishiga qarab holis baholay biladigan darajada toqatga, yuksak siyosiy madaniyatga, odobga ega bo‘lgan shaxslargina Murosaga layoqatli kishilardir.
Achchiq bo‘lsa ham aytay, o‘zlarini muxolifat vakili deb bilguvchi ayrim kimsalar avval boshdan Respublikamizning Birinchi Prezidenti marhum Islom Karimov haqida gapirar va yozar ekanlar, uning konstitutsiyada daxlsiz deb belgilab qo‘yilgan shaxsiyatiga tajovuz qilib, nima desa deyishdi.
Natijada avvaliga murosa bilan ish yuritishga rozi bo‘lib turgan Prezident Islom Karimov ham to‘nini teskari kiyishga, taktikasini o‘zgartirishga majbur bo‘ldi.
Tabiiy, o‘z faoliyati qolib, o‘zi qolib, ota onasi, yaqinlari sha’niga tuxmat va xaqoratlar yog‘dirilgan har qanday odam qaysidir ma’noda o‘zgaradi, g‘azablanadi, ishdan qo‘li soviydi, o‘z siyosiy raqiblarining pastkashligidan, g‘irromligidan xafsalasi pir bo‘ladi.
Vaholanki odamzod farishta emas, axtarsa kamchilik hammadan topiladi.
Siz o‘sha birovni xaqoratlashga, ustidan kulishga, masxara qilishga ustasi farang, og‘zi maymoq, noodil makkor va g‘ayur kimsalarning ozgina jismoniy yoki axloqiy kamchiligini aytib ko‘ring, ularning qay ahvolga tushishini ko‘rasiz.
Oddiy bir misol:
Kimdir birovni cho‘tir deb masxaralasa, masxaralanayotgan odam uni PUChUQ desa, shu joyda murosa bo‘ladimi?
Shu joyda o‘zaro yarash, birlashish yo sulx amalga oshadimi?
Hech qachon!
Bugun hammamiz murosaga, sulxga bel bog‘lagan ekanmiz, bu yo‘lda eng zarur narsalarni: siyosiy madaniyatni va o‘zbekona odobni unutib qo‘ymasligimiz kerak.
Ya’ni eski xatolarni takrorlamaylik demoqchiman.
Tilni tiyaylik.
O‘zingni er bilsang, o‘zgani sher bil degan maqolni esdan chiqarmaylik.
Dunyoda har kim ekkanini o‘radi degan gap bor.
Nafrat, xaqorat va mazammat (masxaralash) urug‘idan hech qachon yaxshilik unmaydi.
Bu so‘zlarim bilan men kimlargadir nasixat qilmoqchi emasman.
Bu bir do‘stona taklif halos.
Bugun taqdir taqozosi bilan xorijda yashayotgan O‘ZBEKISTONLIKlar tarixiy ShANS, o‘zbekcha qilib aytadigan bo‘lsak, ulkan imkoniyat bilan yuzma yuz turibdilar.
Ya’ni barchamiz shu yil dekabr oyida o‘tkaziladigan Prezidentlik Saylovlariga yaxshilik umidida hayajon bilan ko‘z tikib turibmiz.
Bu dunyoda urush janjal bilan hech kim murodiga yetgan emas.
Aksincha, faqat zarar ko‘rgan.
Muazzam shaharlari vayronalarga, kultepalarga aylangan, xalqining yarim yolchisi qirilib, qolgani qochqinlarga do‘ngan, yosh avlodlari savodsiz, iqtisodiyoti yer bilan yakson bo‘lgan, infrastrukturasi izdan chiqqan Suriyaga bunday nazar tashlasangiz, xalqimizning "Bir kun janjal boʻlgan joydan qirq kun baraka ketadi" degan gaplari naqadar to‘g‘ri ekanligiga amin bo‘lasiz.
Ba’zilar menga: "Sen nega Shavkat Mirziyoyevni maqtaysan?" deya mendan xafa bo‘lib yurdilar.
Bu borada tuppa - tuzuk do‘stlarim ham menga malomat toshlarini otdilar.
Men esa, Shavkat Miromonovichni maqtamagandim.
Men u rahbardagi mavjud yaxshi fazilatlarni e’tirof etdim halos.
Maqtanish bo‘lsa ham aytay, menda hech narsa yo‘q bo‘lsa ham, uzoqni ko‘ra bilish, kadr tanlash qobiliyati bor.
Mabodo boshqa do‘stlarimizda ham, u Vatan tashqarisida yashaydimi, Vatanda yashaydimi, bundan qat’iy nazar, ularning yaxshi fazilatlarini ko‘rsam, albatta xursand bo‘lib e’tirof etaman.
Haqiqiy jurnalistikaga hos xolislik mezoni ham aslida shu emasmi?
Buning nimasi yomon?
Esimda, 2011 yili, chet el ommaviy axborot vositalarining birida ishlovchi "qo‘shtirnoq ichidagi jurnalistlar" bir antiqa "eshittirishida" Shavkat Miromonovich Mirziyoyevning Respublikamiz qishloq xo‘jaligi uchun og‘ir damlarda ayovsiz talon - toroj qilinayotgan texnikalarni saqlab qolish yo‘lidagi kurashini tadbirsizlikka yo‘yib, traktorlarni extiyot qismlarga ajratib, g‘o‘zapoya g‘aramlari ostiga yashirib, keyin ularni qo‘shni davlatlarga(Qozog‘istonga, Tojikistonga) sotganlarni jabrdiydalarga, milliy qahramonlarga aylantirib yuborgandilar.
Xalq mulkiga hech qachon xiyonat qilmagan, g‘aznalarga qo‘l cho‘zmagan, bironta begunox odamni qamatmagan, kabinetda gap sotib o‘tirmay, tunu kun ko‘chalarda, dalalarda tinimsiz ishlayotgan ishchan va talabchan bir o‘zbek rahbarining yaxshi fazilatlarini e’tirof etish o‘rniga yomonladilar.
Shular ham jurnalits bo‘ldimi endi? -deya hayratlangan edim o‘shanda.
Ma’lumki, amaldagi Hukumatning ham, jahondagi barcha O‘ZBEKISTONLIKLARNING ham ezgu maqsadi aslida bitta.
U ham bo‘lsa, xalqimizni baxtli - saodatli ko‘rish.
Shunday ekan, umumiy maqsaddan kelib chiqib, biz O‘zbekistonliklar ham xuddi Boltiqbo‘yi respublikalaridagiday Vatan ichkarisida bir bayroq, bir umumiy g‘oya tevaragida jipslashib, 2016 yil, 4 dekabr kuni Xalqimiz saylaydigan yangi Prezident atrofida birlashaylik.
Qandaydir grantlar, allaqanday o‘tkinchi mukofotlar va boshqa manfaatlar shaklidagi tekin pishloqqa, xo‘rakka uchib, ko‘rinmas g‘animlar, pismiq yog‘iylar tutqazgan mash’ala bilan o‘z yurtimizga, o‘z uyimizga o‘zimiz o‘t qo‘ymaylik.
Yog‘iylarga emas, o‘z Xalqimizga, kindik qonimiz tomgan jonajon Vatanimizga qo‘ldan kelganicha halol xizmat qilaylik!
Sen agar bug‘doy boshoq bo‘lsang somoningman, Vatan,
To abad BOShING omon bo‘lsin, tovoningman, Vatan!
Barcha yaxshi, barcha oqil, barcha dono, faylasuf,
Qimtinib bir chekkada yurgan yomoningman, Vatan.
10/10/2016.
Tungi soat 2:30.
Kanada, Onterio.
Xoldor Vulqon
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasining a'zosi
Extiyoj ustiga qurilgan dunyo
Ayrim kimsalar Xoldor Vulqon nima qilib boʻlsa ham Vatanga qaytish uchun tirishib, tirmashib, mamlakatda yuz berayotgan bugungi siyosiy oʻzgarishlar oʻzanidagi oqimga qarab harakatlanib, kattalarga yaltoqlanmoqda, paxta qoʻymoqda desalar adashadilar.
Chunki men Shavkat Miromonovich Mirziyoyev tabiatidagi yuksak fazilatlarni bir necha yillar avval ilgʻaganman.
Toʻgʻri, Vatanga qaytish niyyatim bor.
Ammo men Shavkat Miromonovich haqidagi ijobiy maqolalarimni Vatanga qaytish ilinjida emas, chin yurakdan yozdim.Buni Xudo koʻrib, bilib turibdi.
Men chet elga chiqqach, yaxshini yomondan, doʻstni dushmandan ajratdim, koʻzim moshday ochildi, ichkilik va boshqa zararli illatlardan ruhimni, qalbimni, jismu jasadimni tozaladim, aqlim tindi.
Yillar davomida oʻzim kabi chet ellarda yurgan, oʻzlarini muxolifatchi xisoblaydiganlarning maqsadu matlabini, faoliyatini, birma bir tafakkurim gʻalviridan oʻtkazdim va ularga nisbatan munosabatim keskin oʻzgardi hamda undaylarga ergashib, katta xatoga yoʻl qoʻyganimni anglab yetdim.
Dunyoviy konstruktiv muxolifatning yoʻqligiga, unday noahil toʻda yoʻq ayiqning terisini talashib, chiyaboʻrilar galasi kabi allaqachon bir birlarini gʻajib, tilka pora qilib tugatganlariga amin boʻldim.
Mening Vatanga qaytishimni istamagan, oʻzlari kabi vatangadolikni davom etdirib, shu yoqlarda xoru zor boʻlishimni hoxlovchi makkor yogʻiylar albatta men avvallari adashib yozgan, lekin xato qilganimni anglagach, unday yigʻi sigʻi, baqir chaqirga toʻla ijtimoiy siyosiy qora yozgʻavalarimning hammasini toʻplab, axlat qutisiga uloqtirgan esamda, ularni yogʻiylar axlat qutisidan titkilab topib, eʼlon qilib, yoʻlimga chuqur qazishga intilishlari tabiiy.
Shundan kelib chiqib, yogʻiylar shum niyyatiga yetolmasligi uchun, asossiz, faktsiz, adashib yozgan sheʼrga oʻxshash quruq soʻzlar yigʻindisidan iborat nomaqbul shgʻir va maqolalarim uchun avvalo Xalqimdan va Oʻzbekiston Hukumatidan rasman uzr soʻrayman.
Men oʻz yozgan kitoblarimda faqat tuygʻuli, lirik sheʼrlar, sanʼat asarlarigina qolishini istayman.
Bandasining yordamiga hech qachon muxtoj boʻlmaydigan beextiyoj, qudratli Xudoi Taolo tamonidan EXTIYoJ ustiga qurilgan bu dunyoda oddiy odamdan tortib podshoga qadar barcha insonlar nimagadir, kimgadir muxtoj yashar ekanlar.
Hatto boyligi bexisob, tevaragi taxt odam ham baʼzan qalbida kiri yoʻq, xasad va baxillik nimaligini bilmaydigan samimiy, oddiy bir inson bilan yurakdan suhbatlashishga ehtiyoj sezadi oʻzida.
Hayot degan sirli moshinaning motori ham aynan shu EXTIYoJ ekanini anglab yetish uchun odamning faylasuf olim boʻlishi shart emas.
Shu maʼnoda men ham boshqalar kabi suvga, nonga, havogagina extiyojmand boʻlib qolmay, bir toza yurakli, samimiy doʻstga muxtoj edim.
Tevarakka alanglab, pok qalbli, makru hiyladan yiroq, yuragi tonglar kabi toza, sadoqatli doʻst axtarib yurgan paytlarim Shavkat Miromonovich Mirziyoyevning Mamlakatimiz iqtisodiyotini yuksaltirish yoʻlida olib borayotgan fidoiy mehnat faoliyati, halolligi mening diqqatimni torta boshladi.
U ulugʻ inson, halol rahbar toʻgʻrisida har xil qalangʻir qasangʻir mayda chuyda kimsalarning asossiz igʻvolari, tuxmatlari mening fikrimni oʻzgartira olmagan va bundan keyin ham oʻzgartira olmaydi.
Negaki men hayotda quruq safsata laqmalogiyani emas, hox u adabiyotda, hox sanʼatda, hox siyosatda boʻlsin, oʻz faoliyatida natijani (rezulьtatni)muhim deb biladigan, qoʻlidan ish keladigan mehnatkash, HALOL INSONLARNI qattiq hurmat qilaman.
Garchand hayotda yoʻlimiz kesishmagan, birga bir piyola choy ustida suhbatlashmagan boʻlsakda, men Shavkat Miromonovichni oʻzimga gʻoyibona doʻst tutdim.
U inson sekin asta xuddi tugʻishgan ogʻamday mening qadrdon akamga, hurmatli doʻstimga aylandi.
Bugun Shavkat Miromonovich Mirziyoyevning oʻz halol mehnatlari bilan xalqimizning mehriga sazovor boʻlayotganlari, martabalari tobora yuksalib, yengilmas, zabardast yoʻlboshchiga aylanib borayotganlari esa, mening u rahbar tabiatidagi yuksak fazilatlarni toʻgʻri ilgʻay olganimdan dalolatdir.
Garchand men taqdir taqozosi bilan Vatanimdan uzoqda yashasamda, xuddi Shavkat Miromonovich Mirziyoyev kabi tinimsiz, qora terga botib ishladim va hamon ishlamoqdaman.
Adabiyot deb atalgan olamning bepoyon dalalarida, yagʻirim chiqib ishlab, romanlar, povestlar, sheʼriy risolalar bitib, oʻzga tillarda ham oʻsha til egalarining shoir yozuvchilaridanda oʻtkizibroq yozdim, oʻzbek yozuvchilarining qudratini butun dunyoga namoish qildim.
Yaʼni musofir ekanman deb mungʻayib, qoʻl qovushtirib oʻtirmadim.
Oʻzbek adabiyotiga, Xalqimga, Vatanimga qoʻlimdan kelganicha xizmat qildim.
Elimning menga bergan tuzini oqlashga harakat qildim.
Men chet ellarda shuncha yil behuda valaqlab yurmaganim, hayotimning besamar oʻtmagani bilan haqli ravishda faxrlanaman.
17/09/2016.
Kech soat 8 dan 55 daqiqa oʻtdi.
Kanada, Onterio.
|
|
